Bu Blogda Ara

7 Ekim 2014 Salı

Edebi Metin

EDEBİ METİN
Duygu, düşünce ve hayallerin insanda heyecan ve hayranlık uyandıracak şekilde estetik bir yapı içinde söylenmesi ve yazılmasıyla oluşan edebiyat ürünlerine edebi metin denir.

Edebi metinler kurmaca eserlerdir. Edebi metinlerde sanatçı gerçeği olduğu gibi anlatmaz, düş gücüyle harmanlayarak yeniden kurgular.

Edebi metinlerde amaç bilgi vermek, öğretmek değil, duygu, düşünce ve hayallerle insanda heyecan ve hayranlık uyandırmaktır. Bilgilendirmeyi değil, hissettirmeyi, sezdirmeyi amaçlar.

8 Mart 2013 Cuma

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test (Cevaplı 30 Soru)


1. Orhan Kemal’in roman yazarlığıyla ilgili aşa­ğıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)             Kişilerini çoğunlukla yoksul, ezilmiş kişilerden seçmiştir.

B)             Uzun betimleme ve tahlillerle ver­miş, süslü, şairane bir anlatım kullanmıştır.

C)            Konularını yaşadığı olaylardan, içinde yaşa­dığı, yakından tanıdığı çevrelerden almıştır.

D)            Kişilerini kendi bilgi ve görgü düzeyinde gös­termiş, kendi şiveleriyle konuşturmuştur.

E)            Asıl adı Mehmet Raşit Öğütçü’dür.




14 Aralık 2011 Çarşamba

Anlatım Biçimleri Testler

1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi dolaylı anlatı­ma örnek alabilir?
A) Asım Bezirci'ye göre Kemal Tahir, romanla­rında nitelikli insan yaratmaya özen gösterir.
B) Bu sanatçının, bugün olmasa bile, ileride mutlaka anlaşılacağına inanıyorum.
C) Bilmece çözmek için çok şey bilmek gerek­mez; ama sözcük dağarcığının geniş olması gerekir.
D) Mayıs ayı gelince, gölün çevresi kuzeyden gelen binlerce kuşla dolup taşardı.
E) Çarşıdaki dükkânların camlarına bir şeyler asılmış, her yan renkli renkli kâğıtlarla dona­tılmıştı.

2. Aşağıdaki yargılardan hangisi diğerlerine göre daha nesnel bir nitelik taşımaktadır?
A) Ben, gece yarısı kaldırımlarına bayılırım; gece yarısı kaldırımlarının özgürlüğüne, kimsesizli­ğine vurgunum.
B) Yağmurlu havalarda kaldırımlar rugan gibi par­larlar; onlarda gölgemizi görürüz, ruhumuzu sürükleyen iskeletimizin gölgesini.
C) Bütün hayatım onların üstünde geçti, bütün düşlerimi onların üstünde kurdum; severim kaldırımları.
D) Kaldırımların üstünde evimde gibiyim, gelip geçen insanlar konu Harımdırlar, sanki bah­çemde geziyorlar.
E) Beyoğlu kaldırımlarındayım, ağır ağır yürüyorum, tespih taneleri gibi havaya dizili ışıklar, üstümde sallanıyor.


Anlatım Biçimleri Test Soruları

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "özelden genele doğru" bir anlatım yolu izlenmiştir?
A) Burada yaşayan herkes, inan ki, senin gibi düşünüyor.
B) Sen de her insan gibi haklarına sahip çıkmalısın.
C) Tüm sanatçılar gibi Orhan Veli de biraz uyumsuzdur.
D) Bu geziye ailece katıldık ve hepimiz çok eğlendik.
E) Annesi, babası, kardeşi ve bir de arkadaşı
gelecekmiş.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, doğrudan anlatıma örnek olamaz?
A) Ben, bu konuda bir şey söylemek bana düş-mez, derim.
B) çocuk yavaşça : "Haydi, parkagidelimanne!" dedi.
C) "İnsanın en iyi dostu, ölmüş dostudur." der, Gabriel Garcia Marquez.
D) Şöyle beş altı kitabı iyi bilmekle ne büyük bir bilgin olabilir insan!
E) Arkadaşım, yönetim kurulu toplantısının yarın
yapılacağını söyledi.



3. Aşağıdaki cümlelerin hangisi "kişiden kişiye değişebilen bir yargı" içermektedir?
A) Türkiye'nin en kalabalık kenti İstanbul'dur.
B) Anadolu, çeşitli uygarlıkların izlerini taşır.
C) Kışın, doğu bölgelerimizde kar yüzünden bazı köylere ulaşılamıyor.
D) Yurdumuz, doğal güzellikleri ile dünyanın en ilginç ülkesidir.
E) Bu bölgede kış ayları ılık ve yağışlı geçer.


2 Şubat 2011 Çarşamba

HALK EDEBİYAT test soruları


1. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatı ile İslam öncesi Türk edebiyatının ortak özelliği değildir?
A) Nazım birimi dörtlüktür.
B) Şiirde hece ölçüsü kullanılmıştır.
C) Genellikle yarım kafiye kullanılmıştır.
D) Son dörtlükte şairlerin adına yer verilmiştir.
E) Doğa sevgisi, aşk, kahramanlık, ölüm gibi konular işlen­miştir.

2. İslam öncesi Türk edebiyatındaki "koşuk'un konu ve şekil bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıda­kilerden hangisidir?
A) İlahi B) Ninni C) Koşma
D) Varsağı E) Türkü

3. Sana derim sana Hasankalesi
Alt yanında dövüş oldu yen oldu
Yiğit olan yiğit çıktı meydana
Koç yiğitler arap ata bin oldu
Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisine ait bir örnekten alınmış olabilir?
A) Semai B) Varsağı C) Koşma
D) Mani E) Ninni

4. Ok atılır karasından
Hak saklasın belâsından
Köroğlu'nun narasından
Her yer gümbür gümbürdenir
Ölçüsü ve konusu dikkate alındığında bu dörtlüğün alındığı şiirin nazım biçimi ve nazım türü aşağıdakilerin hangisi olabilir?
A) Koşma - güzelleme B) Semai - koçaklama
C) Semai - güzelleme D) Koşma - taşlama
E) Koşma – koçaklama

5. —- çoğunlukla üçer ya da dörder dizeli bentler ve her bendin sonunda tekrarlanan "bağlama" ya da "—-" denilen nakarat dizelerinden oluşur. Hecenin 7'li, 8'li veya 11 'li kalıbı ile söylenir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler­den hangileri getirilmelidir?
A) Türküler - kavuştak
B) Şarkılar - nefes
C) Ninniler - devriye
D) Şarkılar - kavuştak
E) Türküler – devriye

6. Aşağıdakilerden hangisi Âşık edebiyatı ile ilgili olarak söylenemez?
A) Şairlerinin çoğu şiirlerini "cönk" adı verilen saz eşliğinde söyler.
B) Sadece şiir türünde eser verilmiştir.
C) Koşma, semai, varsağı, destan başlıca şiir türleridir.
D) Şiirler hazırlıksız, doğaçlama olarak söylenir.
E) Şiirlerin son dörtlüğünde şair adını söyler.

7. Aşağıda verilenlerden hangisi Âşık edebiyatı şiir tür­lerinden biri değildir?
A) Koşma B) Semai C) Varsağı
D) Türkü E) Destan

8. Aşağıdakilerden hangisinde tümüyle Dini-Tasavvufi Halk edebiyatı şiir türlerinin adları verilmiştir?
A) İlahi - koşuk - semai - varsağı
B) İlahi - devriye - nefes - şathiye
C) Nutuk - devriye - nefes - ağıt
D) Şathiye - nutuk - nefes – koşma
E) İlahi-nefes-nutuk-varsağı

9. I. Hecenin 8'li kalıbı ile söylenir.
II. İlk dörtlüğün başında "bre, hey, be hey" gibi yiğitçe ünlemlere yer verilir.
III. Özel bir ezgi ile söylenir.
IV. Âşık edebiyatı nazım biçimlerindendir.
V. Nazım birimi olarak dörtlük kullanılır.
Yukarıda verilenlerden hangisi "semai" ile "varsağının ortak özelliği değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

10. İslam öncesi Türk edebiyatında ölenlerin ardından düzenle­nen yuğ törenlerinde okunan şiirlere —- adı verilir. Bu tür şiirlerin Halk edebiyatındaki benzerlerine ise —- adı veril­mektedir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangi­sinde verilenler getirilmelidir?
A) sav - ağıt
B) mersiye - varsağı
C) sagu - ağıt
D) koşuk - koşma
E) destan – ninni

11. I. Hecenin 11 'li kalıbı ile söylenir.
II. Kendine özgü bir ezgisi vardır.
III. 3-6 dörtlükten oluşur.
IV. İlk dörtlüğünde "bre, hey, be hey" gibi yiğitçe ünlemler yer alır.
V. Genellikle "abab/cccb/dddb" biçiminde uyaklıdır.
Yukarıda sıralananlardan hangileri koşma türü için söylenemez?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.

12. Benim yarim gelişinden bellidir, Ak elleri deste deste güllüdür. Güzel seven yiğitler de bellidir. Melil mahzun gezer iller içinde.
Konusu dikkate alındığında dizeler aşağıdaki nazım tür­lerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Koçaklama B) Taşlama C) Ağıt
D) Güzelleme E) Varsağı

13. Şiirlerinde güçlü bir Divan edebiyatı etkisi görülür. Hecenin yanı sıra aruzla da yazmıştır. Koşma, semai, varsağı, destan ile birlikte tevhit, naat, gazel, kaside tarzında da şiirler yazmıştır.
Parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dadaloğlu B) Aşık Veysel
C) Âşık Ömer D) Köroğlu
E) Karacaoğlan

14. —-, bir kimsenin ölümü üzerine duyulan acıları anlatmak amacıyla söylenen şiirlerdir. İslam öncesi Türk edebiyatında —-, Divan edebiyatında —- adını alan bu şiirler konuları bakımından —- şiir kapsamındadır.
Yukarıda boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) Ağıtlar - sagu - mersiye - lirik
B) Koşmalar - koşuk - gazel - epik
C) Ağıtlar - sagu - mersiye - epik
D) Koşmalar - sav - kaside - lirik
E) Ağıtlar - sav - mersiye – didaktik

15. Zihni dert elinden her zaman ağlar
Vardım ki bağ ağlar bağıban ağlar
Sümbüller perişan güller kan ağlar
Şeyda bülbül terk edeli bu bağı
Konusu dikkate alındığında bu dörtlük aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisine örnek gösterilebilir?
A) Türkü B) Mani C) Ağıt
D) Semai E) İlahi

16. Koşma Halk edebiyatının en eski nazım biçimidir. Bu türde söylenen şiirler işlenen konuya göre değişik adlar alır. Örneğin "güzelleme" sevgilinin, doğanın güzelliklerini övmek için söylenen lirik şiirlerdir ve bu türün en önemli ismi —- olarak bilinir. Bir diğer tür ise "koçaklama"dır. Koçaklama ise yiğitlik, savaş, vuruşma gibi konular üzerine söylenen epik şiirdir. Bu türde ise "-—" ve "—-" en başarılı şiirleri söylemişlerdir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdaki­lerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) Karacaoğlan - Yunus Emre - Köroğlu
B) Köroğlu - Aşık Ömer - Karacaoğlan
C) Karacaoğlan - Köroğlu - Dadaloğlu
D) Köroğlu - Karacaoğlan - Dadaloğlu
E) Karacaoğlan - Gevheri - Aşık Veysel

Cevaplar:
1d, 2c, 3c, 4b, 5a, 6a, 7d, 8, 9b, 10c, 11c, 12d, 13c 14a, 15c, 16c

HALK EDEBİYAT test soruları


1. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının özellik­lerinden biri değildir?
A) Sözlü edebiyat geleneğine dayanır.
B) Nazım birimi dörtlüktür.
C) Dil, halkın konuştuğu dildir.
D) Sadece hece ölçüsü kullanılmıştır.
E) Şiirlerde söz kadar ezgi de önemlidir.

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Halk edebiyatı genel özellikleri ile İslam öncesi Türk ede­biyatının devamı niteliğindedir.
B) Âşık edebiyatına ait şiirlerin son dörtlüklerinde şairlerinin adı yer alır.
C) Türkü, mani, ninni gibi ürünler halkın ortak malı olan anonim ürünlerdir.
D) Koşma, semai, varsağı gibi nazım biçimleri işlenen konuya göre çeşitli adlar (güzelleme, koçaklama, taşla­ma) alır.
E) Âşık edebiyatının birçok şairi tasavvufla da ilgilenmiş ve eserlerinde tasavvufi konuları işlemiştir.

3. Aşağıda verilenlerden hangisi saz şairi değildir?
A) Yunus Emre B) Âşık Veysel
C) Bayburtlu Zihni D) Erzurumlu Emrah
E) Dadaloğlu

4. Yürü bre yalan dünya Sana konan göçer bir gün İnsan bir ekine misal Seni eken biçer bir gün
Karacaoğlan'a ait bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisine ait bir örnekten alınmış olabilir?
A) Koşma B) Türkü C) Şarkı
D) Varsağı E) Semai

5. Güzel ne güzel olmuşsun
Görülmeyi görülmeyi
Siyah zülfün halkalanmış
Örülmeyi örülmeyi
İçeriği ve ölçüsü dikkate alınacak olursa bu dizeler aşağıdaki türlerden hangisine ait bir örnekten alınmış olabilir?
A) Ninni B) Türkü C) Varsağı
D) Mani E) Semai

6. Dadaloğlu'm der ki belim büküldü
Gözümün cevheri yere döküldü
Üç yüz atlı ile cenge tıkıldı
Yüzü kaldı iki yüzü dön oldu
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bir koşmanın ilk dörtlüğüdür.
B) Konusuna göre bir taşlamadan alınmıştır.
C) 8'li hece ölçüsü ile söylenmiştir.
D) Koşma türünde bir şiirin son dörtlüğüdür.
E) Bir semaiden alınmıştır.

7. 16. yüzyılın sonlarıyla 17. yüzyılın başlarında Güney Anadolu'daki göçebe Türkmen aşiretleri arasında yaşa­mıştır. Divan ve tekke şiirinin etkisinde kalmayan ozan, şiir­lerinde hece ölçüsünü kullanır. Daha çok koşma ve semai nazım biçimleriyle yazar. Şiirlerinde güzel, güzellik, doğa sevgisi, ayrılık, gurbet temaları görülür.
Parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köroğlu B) Karacaoğlan
C) Gevheri D) Âşık Veysel
E) Dadaloğlu

8. Karac'oğlan size bakar sevinir
Sevinirken kalbi yanar göyünür
Kımıldanır hep dertlerim devinir
Yas ile sevincim yıkışır dağlar
Ölçüsü ve konusu dikkate alındığında bu dörtlüğün alındığı şiirin nazım biçimi ve nazım türü aşağıdakilerin hangisi olabilir?
A) Koşma - koçaklama
B) Semai-ağıt
C) Varsağı - güzelleme
D) Semai - güzelleme
E) Koşma – güzelleme

9. Aşağıdakilerden hangisi Âşık edebiyatı ile İlgili olarak söylenemez?
A) Genellikle redif ya da yarım uyak kullanılır.
B) Türkü, mani, semai koşuk en sık kullanılan nazım biçim­leridir.
C) Asıl ölçü hece ölçüsü olmasına karşın kimi şairler aruzu da kullanmıştır.
D) Şiirlerde sevgilinin ve doğanın güzellikleri, yiğitlik, kahra­manlık, ölüm gibi konular işlenmiştir.
E) Şiirler "bağlama" denilen saz eşliğinde söylenmiştir.

10. Aşağıdakilerin hangisinde verilenler tümüyle Âşık ede­biyatı ürünleridir?
A) Koşma - destan - tuyuğ - türkü
B) Koşuk - varsağı - destan - türkü
C) Koşma - semai - destan - varsağı
D) Ninni - semai - varsağı - destan
E) Koşuk - semai - tuyuğ – şarkı

11. I. Hecenin 11 'li kalıbı ile söylenir.
II. Aşk, ölüm, sevgili ve doğanın güzellikleri gibi konular işlenir.
III. Son dörtlükte şair adına yer verir.
IV. İşlenen konuya göre "koçaklama, güzelleme, taşlama" gibi adlar alır.
V. En az 3 en çok 5-6 dörtlükten oluşur.
Yukarıda sıralananlardan hangisi "koşma" ile "semai"nin ortak özelliği değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

12. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatı nazım biçim­lerinden biri değildir?
A) Mani B) Semai C) Varsağı
D) Şarkı E) Türkü

13. Koşma ve semailer işledikleri konulara göre çeşitli adlar alır. Sevgilinin, doğanın güzelliklerini övmek için söylenenlere "—-"; yiğitlik, savaş, vuruşma gibi konular üzerine söyle­nenlere "-—"; kişilerin veya toplumun kötü yanlarını eleştirmek için yazılanlara da "—-" adı verilir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) ağıt - taşlama - koçaklama
B) güzelleme - koçaklama - taşlama
C) koçaklama - taşlama - destan
D) güzelleme - destan - koçaklama
E) koçaklama - taşlama – güzelleme

14. Ala gözlerini sevdiğim dilber
Kokuya benzettim güller içinde
İnceciktir belin, hilaldir kaşın
Serviye bezettim dallar içinde
Bu dörtlük hangi nazım biçimiyle yazılmış bir şiirden alınmış olabilir?
A) Semai B) Koşma C) Varsağı
D) Kıta E) Rubai

15. Aşağıdakilerden hangisi meddah hikâyelerinin özellik­lerinden biri değildir?
A) Şehirlerde oluşmuş, tutulmuş ve gelişmiştir.
B) Konuşma diliyle anlatılır, yerine göre taklitli bir anlatıma başvurulur.
C) Anlatıcı tektir, anlatıcının elinde bir mendil ve bir sopa bulunur.
D) Olağanüstü olaylardan ve kahramanlardan oluşur.
E) Dekor, bir sandalyeden ibarettir.

16. —- dini-tasavvufi halk edebiyatı nazım türüdür. Bu türdeki şiirlerde tasavvuf anlayışı, Allah sevgisi, Allah'a ulaşma yo­lunda ideal insan olma çabası ve arayışı işlenir. Bektaşilikte —-, Alevilikte —- bu türün yerini tutan tasavvuf şiirleridir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakiler­den hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) Nutuk - devriye - deme
B) İlahi - nefes - deme
C) Nefes - deme - sathiye
D) Deme - ilahi - nefes
E) İlahi - nefes – devriye

1d, 2e, 3a, 4d, 5e, 6d, 7b, 8e, 9b, 10c, 11a, 12d, 13b, 14b, 15d, 16b