Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test (Cevaplı 30 Soru)

1. Orhan Kemal’in roman yazarlığıyla ilgili aşa­ğıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)             Kişilerini çoğunlukla yoksul, ezilmiş kişilerden seçmiştir.

B)             Uzun betimleme ve tahlillerle ver­miş, süslü, şairane bir anlatım kullanmıştır.

C)            Konularını yaşadığı olaylardan, içinde yaşa­dığı, yakından tanıdığı çevrelerden almıştır.

D)            Kişilerini kendi bilgi ve görgü düzeyinde gös­termiş, kendi şiveleriyle konuşturmuştur.

E)            Asıl adı Mehmet Raşit Öğütçü’dür.

2. I. Grup                 II. Grup

1. Yılanların Öcü     Yaşar Kemal
2. Avare Yıllar      Fakir Baykurt
3. Zübük               Kemal Tahir
4. Ölmez Otu        Orhan Kemal
5. Köyün Kamburu

Yukarıda I. grupta verilen romanlardan hangi­si, II. grupta verilen yazarlardan birine ait de­ğildir?

A) I.     B) II.    C) III.    D) IV.    E) V.

3. Aşağıdakilerden hangisi bireyin iç dünyasını esas alan yapıtların belirleyici özelliklerinden biri değildir?

A) Felsefi, metafizik, mistik düşüncelere geniş yer verilmesi

B) Kişilerin genellikle bunalımlı ruh durumlarıyla ele alınması

C) İç konuşma, bilinç akışı, geriye dönüş gibi an­latım tekniklerinin kullanılması

D)Olay örgüsünün kuruluşunda entrikanın ve merak öğesinin ağır basması

E) Psikoloji, psikiyatri gibi bilimlerin verilerinden yararlanılması

4. Tarık Buğra (I) Kurtuluş Savaşı’na bir kasabadan baktığı “Küçük Ağa”(II)da yakın tarihe farklı bir yorum getirir. “Küçük Ağa Ankara’da”(III) adlı romanında önceki romanının devamını yazar. “İbiş’in Rüyası”nda(IV) ortaoyuncusu Naşit’in hayatını romanlaştırır. “Devlet Ana”da(V) Osmanlı Devleti’nin kuruluşunu hikâye eder.

Yukarıda numaralı yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A)     I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

5. Aşağıdakilerin hangisinde, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın roman ve hikâye yazarlığıyla ilgili ola­rak verilen bilgi yanlıştır?

A) Eserlerinin çekirdeğinde eski ile yeninin çe­kişmesi ve bu çekişmeye getirilebilecek çö­züm arayışı bulunur.

B) Bergsoncu bir görüşle fiziksel-tarihsel zama­nın karşısına tinsel zamanı çıkarmış ve olgu­culuğa karşı sezgiciliği savunmuştur.

C) Roman kahramanlarını genellikle doğaya, eş­yaya ve kişilere güzellik duygusuyla bakan, dış dünyayı estetik açıdan değerlendiren kişi­ler olarak betimlemiştir.

D)Toplumsal sorunları kurmaca dünyanın man­tığı ve imkânları ölçüsünde eserlerine yansı­tarak toplumu ve topluma yön veren yönetim kadrosunu sorgulamıştır.

E) Tüm sanatına hâkim olan “geçmiş zamanı ya­kalama” arzusu ve bunun somut şekli olan “rüya” kavramı, romanlarında da önemli bir motiftir.

6. Peyami Safa, Doğu-Batı sorunsalını alt katmana çekti­ği —- adlı romanında ruh-madde karşıtlığını tartışır, rasyonalizme (akılcılığa) karşı spiritüalizmi (ruhçuluğu) öne çıkarır, mistik bir inanışla bilimin hiçbir zaman parapsikolojinin yerini tutamayacağı görüşünü savunur.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Sözde Kızlar

B) Matmazel Noraliya’nın Koltuğu

C) Fatih-Harbiye

D) Biz İnsanlar

E) Bir Akşamdı

7. Aşağıdakilerden hangisinde, Peyami Safa’nın özelikleriyle ilgili olarak verilen bilgi doğru değildir?

A) İlk romanlarında olaylara ağırlık vermiş; 9. Hariciye Koğuşu, Bir Tereddüdün Romanı gi­bi daha sonraki eserlerinde olayları arka pla­na itip ruh çözümlemelerine yönelmiştir.

B) Birinci Dünya Savaşı’nın ve Mütareke Döne­minin toplum düzeni ve birey ahlakı üzerinde­ki yıkıcı etkileri, birçok eserinin temelini oluşturmuştur.

C) Şüphe ve tereddüt, mistisizme yöneldiği son romanlarına kadar, birçok romanında düşkün­lük gösterdiği temalardan biri olmuştur.

D)    İlk romanlarında 19. yüzyıl realist ve natüralistlerinin etkisinde kalmış; bireyin iç dünyası­na ağırlık verdiği romanlarında ise Proust, Gi­de, Dostoyevski, Oscar Wilde gibi yazarlar­dan yararlanmıştır.

E)     Köy ve kasaba insanının toplumsal hayatın­dan çok bireysel hayatı üzerinde durmuş, edebiyatımızda bu yönelişin öncülerinden ol­muştur.

8.

	I. Grup	II. Grup
I.	Mahur Beste	Cevat Şakir Kabaağaç
II.	Mesihpaşa İmamı	Mustafa Kutlu
III.	Yoksulluk İçimizde	Samiha Ayverdi
IV	Biz İnsanlar	Ahmet Hamdi Tanpınar
V	Aganta Burina Burinata

Yukarıda l. grupta verilen romanlardan hangi­si, II. grupta verilen yazarlardan birine ait değildir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V






9. Roman, iki uygarlık arasında bocalayan toplumumuzun yanlış tutumlarını, davranışlarını, saçmalıklarını ironik bir biçimde eleştirmektedir. Olaylar, çocukluğu Abdülhamit döneminde geçen, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dö­nemlerini de yaşayan Hayri İrdal’ın ağzından anlatıl­mıştır. Romanda baştan sona kadar realitenin dışında yaşayan insanların abes (saçma) hayatı ele alınmıştır.

Bu parçada sözü edilen roman, aşağıdakilerin hangisidir?

A)          Kiralık Konak

B)          Üç İstanbul

C)         Saatleri Ayarlama Enstitüsü

D)         Sinekli Bakkal

E)          Sodom ve Gomore

10. Bu romanda yazar, üstat kabul ettiği Marcel Proust’un “Geçmiş Zamanın Peşinde” romanına bir gönderme yap­mış gibidir. Romanın kahramanı, iş projesi üretmeyi iş edin­miş bir adamdır. Ancak bu projeleri gerçekleştirecek serma­ye sahibi birini bulamaz, bulduğunda da derdini anlatamaz. O, bu projeler yüzünden Dışişleri’ndeki görevinden ayrıl­mış; böylece bütün zamanını düşsel bir şirketi yönetmekle, böyle bir şirket varmış gibi yazışmalarla geçirmektedir. Bu­nun için kirasını zor ödediği bir bürosu bile vardır.

Parçada değinilen roman, aşağıdakilerin han­gisidir?

A) Fahim Bey ve Biz   B) Üç İstanbul

C) Avare Yıllar            D) Orta Direk

E)  Sokaktaki Adam

11. —, bir ruh çözümlemesi romanıdır. Yazar gözlemlerini bilinenden bilinmeyene, bilinçten bilinçaltına doğru uza­tarak insan ruhunun en karanlık köşelerini bilinç üstüne çıkarmaya çalışmış, bunda da üstün bir başarıya ulaş­mıştır. Edebiyat-ı Cedide romanında uzun uzun anlatma­lar, birçok benzetmeler ve tasvirlerle varılan sonuca —, hiçbir özentiye kapılmadan, gereksiz ayrıntılara dalma­dan, yapmacıksız, yalın birkaç cümleyle varmıştır. Eser, bu türdeki romanlarda olduğu gibi, çok basit bir olay üze­rine kurulmuş, olayların anlatılmasına değil, olayların in­san üzerindeki etkilerinin belirtilmesine önem verilmiştir. Romanın kahramanının çektiği hastalık, yazarın, çocuk­luğunda geçirmiş olduğu hastalığa benzemektedir. Bu bakımdan roman —- bir nitelik göstermektedir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?

A)          Eylül - Mehmet Rauf - psikolojik

B)     Bir Tereddüdün Romanı - Peyami Safa - psi­kolojik

C)    9. Hariciye Koğuşu - Peyami Safa - otobi­yografik

D)         Huzur - Ahmet Hamdi Tanpınar - otobiyografik

E)     Saatleri Ayarlama Enstitüsü - Ahmet Hamdi Tanpınar – ironik

12. Bir eleştirmenimizin Türkçede okuduğum en güzel aşk romanı dediği —-, dört bölümdür ve her bölüm romanın belli başlı kahramanlarından birinin adını taşır: İhsan, Nuran, Suat, Mümtaz. Aslında —-, bu romanda gizli bir kahraman daha yaratmıştır. Mümtaz, Nuran’a olduğu kadar İstanbul’a da âşıktır ve romanda İstanbul, sadece bir güzel şehir, roman kişilerinin içinde yaşadığı bir çev­re değildir; başlı başına bir roman kişisidir, bir sevgilidir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir?

A)     Siyah Kehribar - Tarık Buğra

B)     Yalnızız - Peyami Safa

C)    Çamlıca’daki Eniştemiz - Abdülhak Şinasi Hisar

D)    Üç İstanbul - Mithat Cemal Kuntay

E)     Huzur - Ahmet Hamdi Tanpınar

13. Mualla Hanım, okuduğu romanın yazarıyla tanışır ve onun evlenme teklifi üzerinde tereddütte kalır. Bu arada yazarın karşısına Vildan adında bir kadın çıkar. Bu, İtal­ya’daki kocasından kaçıp İstanbul’a gelen, Pirandello’dan çeviriler yapan, çocuk doğurmak ve evi yönetmek gibi ka­dınlık görevlerini unutup erkeklerle yarışan, içki içen, ku­mar oynayan, felsefe tartışmaları yapan, kadınlıkla erkek­lik rolleri arasında ikilemde kalan bir kadındır. Yazar ken­disi gibi bohem bir hayat süren bu kadınla bir süre ilgile­nir; ancak günün birinde Vildan ortalıktan kaybolur.

Bu parçada özeti verilen roman, aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Bir Tereddüdün Romanı

B)     Sahnenin Dışındakiler

C)    Matmazel Noraliya’nın Koltuğu

D)    Yağmur Beklerken

E)     İbrahim Efendi Konağı

14. Bireyin iç dünyasını esas alan yapıtlarla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)     “Bunalım edebiyat’ı denilen çizgiyi oluşturan bu eserler, genellikle II. Dünya Savaşı yılların­dan itibaren yazılmıştır.

B)     Bu eserlerin yazılmasında Flaubert, Stainbeck, Hemingway gibi yazarlar örnek alınmıştır.

C)    Olay örgüsünün az sayıda olaydan oluştuğu, olayların akışında yavaşlık ve durgunluğun egemen olduğu eserlerdir.

D)    Bu eserlerde kahramanların iç dünyalarını açıklamak için sık sık psikolojik çözümlemeler yapılmıştır.

E)     İç sıkıntısı, yalnızlık, yabancılaşma, kendini sorgulama, intihar, delilik, ruhsal rahatsızlık­lar, kozmik âlem, toplumla hesaplaşma gibi konular bu eserlerin konu alanını oluşturur.

15. Aşağıdakilerden hangisi modernizmi esas alan yapıtlarda var olan özelliklerden biri de­ğildir?

A)          Geleneksel olanı yeni olana tabi kılma tavrı

B)     Toplumdaki düzensizliği ve sosyal çatışmala­rı ele alma

C)         Şeylerin göründükleri gibi olmadığı anlayışı

D)    Yerleşik uzlaşımlara, modern toplumun vasa­tilik ve bayağılığına isyan

E)     Alegorik anlatımdan, çağrışımdan şiirsel söy­leyişten yararlanma

16. (I) Modernizmi esas alan romanlarda güç anlaşılır, kar­maşık bir kurgu, yapı ve dil vardır. (II) Bu metinlerde kurmaca kavramı öne çıkar ve anlatılanların bir kurma­ca olduğu konusunda okuyucuya uyarılarda bulunulur. (III) Çoğu metinde anlatının kahramanı adeta silinir ve Fehmi K., Beyaz Mantolu Adam, Bay K. gibi kısaltılmış rumuzlarla kendisinden söz edilir. (IV) Anlatıcı, büyük ölçüde birey bilinciyle kendi “ben’ini öne çıkarır. (V) Bu tür metinlerde okurun merak duygusundan yararlanma isteği son derecede belirgindir.

Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisin­de modernizmi esas alan eserlerin özellikle­riyle ilgili olarak yanlış bilgi verilmiştir?

A)     I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

17. 3. Aşağıdakilerden hangisinde modernist eser­ler veren sanatçılar birlikte verilmiştir?

A) Haldun Taner - Bilge Karasu - Ferit Edgü

B) Orhan Pamuk - Oğuz Atay - Kemal Tahir

C) Attila İlhan - Haşan Ali Topbaş - Fakir Bay- kurt

D) Adalet Ağaoğlu - Pınar Kür - Halide Nusret Zorlutuna

E) Nezihe Meriç - Leyla Erbil - Samiha Ayverdi

18.

	I. Grup	II. Grup
I.	Ruh Üşümesi	Orhan Pamuk
II.	Kimse	Nezihe Meriç
III	Buzul Çağının Virüsü	Ferit Edgü
IV	Korsan Çıkmazı	Vüsat O. Bener
V.	Beyaz Kale

Yukarıda I. grupta verilen romanlardan hangi­si, II. grupta verilen yazarlardan birine ait de­ğildir?

A)      I    B) II    C) III    D)IV  E) V

19. Cumhuriyet Dönemi edebiyatında moderniz­mi esas alan yapıtların yazılmasında etkisi gö­rülen yazarlar arasında aşağıdakilerden han­gisi yoktur?

A) Franz Kafka          B) Jean Paul Sartre

C) Charles Dickens    D) Albert Camus

E)                Friedrich Nietzsche

20. Aşağıdakilerden hangisi modernizmi esas alan eserlerden biri değildir?

A) Tehlikeli Oyunlar  B) Ölmeye Yatmak

C)        Benim Adım Kırmızı D) Yorgun Savaşçı

E)                Aylak Adam

21. Gerçek anlamda modernist/postmodernist açılımlar Türk edebiyatında yetmişli yıllarda kendini göstermeye başlar. Batılı romancının 1900’lerin ilk on yıllarında es­tetik düzlemde gerçekleştirdiği yenilikleri, Türk roman­cısı ilk kez yetmişli yıllarda metnine taşır. Ellili ve altmış­lı yılların —- sorunlara çözüm arayan yaklaşımı, yetmiş­li yıllarda ortaya çıkan kimi metinlerde yerini daha — eğilimlere bırakmaya başlar. Somut gerçeği anlatan yansıtmacı sanat anlayışının gelenekselleştiği bir ede­biyat ortamının romancısı, — yaşantıyı estetik düzlem­de dile getirmenin yollarını aramaya başlar.

Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerden han­gisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) bireysel - nesnel ve toplumcu - somut

B) ulusal - evrensel ve modern - küresel

C) psikolojik - sosyal ve dışa dönük - yöresel

D) toplumsal - öznel ve bireyci - soyut

E) evrensel - ulusal ve yöresel – toplumsal

22. Edebiyatımızda modernist romanın öncüsü olan ……. 1972’de o güne değin Türk edebiyatında kurgu ve biçim özellikleri açısından görülmemiş bir romanla ortaya çı­kar. Kronolojik anlatımın montaj kalıplarıyla delindiği, iç ve dış dünyalar arasındaki sınırların silindiği, farklı var­lık alanlarındaki gerçekliklerin farklı biçim ve anlatım öğeleri aracılığıyla çok katmanlı bir yapı içinde verildiği —- adlı bu alışılmamış roman, James Joyce’un, modernizmin kült-romanı Ulysses’inden izler taşır.

Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerden han­gisinde verilenler getirilmelidir?

A) Haldun Taner - On İkiye Bir Var

B) Adalet Ağaoğlu - Fikrimin İnce Gülü

C) Oğuz Atay - Tutunamayanlar

D) Orhan Pamuk - Yeni Hayat

E) Sait Faik Abasıyanık - Lüzumsuz Adam

23. Aşağıdakilerden hangisi modernizmi esas alan eserlerden biri değildir?

A) Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı

B) Sancho’nun Sabah Yürüyüşü

C) Alemdağ’da Var Bir Yılan

D) Göl İnsanları

E) Hadi Gidelim

24. — 1973’te yayımladığı — adlı romanında neden-sonuç ilişkisinin yok edildiği bir ortamda, kahramanı Ze­bercet aracılığıyla yalnızlık, yabancılaşma ve iletişim­sizlik gibi, 20. yüzyıl insanının evrensel sorunsallarını odağa alır. Yazar, tek bir düzlemde anlamlandırılması olanaksız olan bu absürd metinde, anlam boşluklarını doldurmayı okuruna bırakır. Joyce’den çok Kafka’ya ya­kın bir çizgide, modernist romanın Türk edebiyatındaki kilometre taşlarından biridir bu yapıt.

Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerden han­gisinde verilenler getirilmelidir?

A) Adalet Ağaoğlu - Bir Düğün Gecesi

B) Rasim Özdenören - Gül Yetiştiren Adam

C) Bilge Karasu - Göçmüş Kediler Bahçesi

D) Orhan Pamuk - Masumiyet Müzesi

E) Yusuf Atılgan - Anayurt Oteli

25. Aşağıdakilerden hangisi modernizmi esas alan yapıtlarda işlenen temalardan biri değildir?

A) Bireysellik ve bireyin kozmik yalnızlığı

B) Doğu - Batı ikilemi ve yanlış Batılılaşma

C) Geleneğe baş kaldırış, toplumdan kaçış

D) Bireyin bunalımları ve toplumla çatışması

E) insanın karmaşık bir varlık olduğu düşüncesi

26. 1980’li yılların en önemli edebiyat olaylarından birini; karizmatik kimliği, medyatik yaklaşımları ve romanları­nın dünya edebiyat piyasasındaki yankı uyandıran çe­virileriyle — oluşturur. Türk romanında bir fenomen sa­yılan bu yazarın modernist ve postmodernist eğilimlerin birbirine harmanlandığı romanları, üstkurmaca tekniğiy­le oluşturulmuş, metinlerarası düzlemde soluk alan me­tinlerdir. Tarihin, mistisizmin, toplumsal sorunların, iç dünya yolculuklarının, özgün ve alışılmamış kurgularda yaşam bulduğu bu metinler, Türk edebiyat ortamında sert tepkilerle karşılaşır. Ancak yazar çizgisini değiştir­meden art arda yayımladığı romanlarıyla büyük bir ba­şarıya ulaşır ve Nobel Ödülü’ne layık görülür.

Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangi­si getirilmelidir?

A) Bilge Karasu            B) Selim İleri

C) Yaşar Kemal            D) Orhan Pamuk

E)                Adalet Ağaoğlu

27. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı var­dır?

A)     Latife Tekin, “Sevgili Arsız Ölüm” adlı roma­nında gerçek ile büyü ya da doğa ile doğaüs­tünün iç içe yaşandığı bir dünyayı anlatır.

B)     Ferit Edgü, “Hakkâri’de Bir Mevsim”de, “Düş, gerçeğin ta kendisidir.” cümlesiyle özetlediği edebiyat anlayışını yansıtır.

C)    “Beyaz Kale", Orhan Pamuk’un, 17. yüzyılda korsanlara esir düşen bir Venedikli ile onu sa­tın alan bir Osmanlı Türk’ünün hikâyesini an­lattığı romanıdır.

D)    Hilmi Yavuz’un “Fehmi K.’nın Acayip Serü­venleri” başlıklı romanı Türk postmodernist edebiyatının en çarpıcı örneklerindendir.

E)     Adalet Ağaoğlu baştan sona iç konuşma tek­niğiyle yazdığı “Bir Cinayet Romanı” adlı ese­riyle modern romanın önemli bir örneğini ver­miştir.

28. Eserin hemen başlarında, romanın adı olan — ile Mes­nevi ve özellikle Hüsn ü Aşk arasında birtakım bağlar kurulacağını, okur, Galip ve Celâl adlarındaki kahra­manlarla karşılaştığında değilse de apartmanın adının “Şehrikalp” olduğunu öğrendiği zaman tahmin edebilir. Çünkü Orhan Pamuk, apartmana verdiği Şehrikalp adıy­la Şeyh Galip’in Hüsn ü Aşk’ındaki “Diyar-ı Kalp”e açık bir gönderme yapmaktadır. Romanın geri kalan kısmı, yazarın, Celâl karakteriyle Mevlâna Celâleddin Rumî arasında ve Galip karakteriyle Şeyh Galip arasında çağrışımlar uyandırmak istediğine kuşku bırakmaz.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A)          Sessiz Ev

B)          Kara Kitap

C)         Cevdet Bey ve Oğulları

D)         Benim Adım Kırmızı

E)         Yeni Hayat

29. —, “Bir gün bir roman okudum ve hayatım değişti.” cümlesiyle başladığı —- adlı romanında, okuduğu kita­bın vaat ettiği hayatı bulmak amacıyla İstanbul’dan ay­rılıp bitip tükenmeyen otobüs yolculuklarıyla bu hayatı arayan bir gencin öyküsünü anlatır.

Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerden han­gisinde verilenler getirilmelidir?

A) Üç Beş Kişi - Adalet Ağaoğlu

B) Arzu Sapağında İnecek Var - Nazlı Eray

C) Yeni Hayat - Orhan Pamuk

D) Tehlikeli Oyunlar - Oğuz Atay

Fena Halde Leman - Attila İlhan






30. Cumhuriyet Dönemi tiyatrosuyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinde verilen bilgi doğru değildir?

A)   Tiyatro sanatı, Cumhuriyet Döneminde çağ­daş uygarlığın bir gereği olarak saygınlık ka­zanmış ve toplumu eğitici işlevi dikkate alına­rak devletçe desteklenmiştir.

B)   Oyunculuk eğitimi veren ilk kurum olan Devlet Konservatuvarı Cumhuriyet Döneminde açıl­mıştır.

C)   1930’lu ve 40’lı yıllarda faaliyet gösteren hal­kevlerinde tiyatro çalışmalarına geniş yer ve­rilmiş; tanınmış yazarlara halkevleri sahnele­rinde oynanmak üzere oyunlar yazdırılmıştır.

D)   1934’te Darülbedayi’nin devamı olarak kuru­lan İstanbul Şehir Tiyatrosu ve 1949’da kuru­lan Devlet Tiyatrosu, Türk tiyatrosunun ve oyun yazarlığının gelişmesinde büyük rol oy­namıştır.

E)   Cumhuriyet Döneminde uzun yıllar özel tiyat­rolara izin verilmemiş; Dostlar Tiyatrosu, Dormen Tiyatrosu, Kenterler, Ankara Sanat Tiyat­rosu gibi özel tiyatro toplulukları ancak 1980’den sonra görülmüştür.

CEVAPLAR