DİVAN EDEBİYATI test

1. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin özellikleri arasın­da yer almaz?

A) Dil yabancı sözcüklerle ve yabancı dil kurallarıyla yük­lüdür.

B) Toplumdan ve toplum sorunlarından söz eden somut bir şiirdir.

C) Arap ve Fars edebiyatından alınan gazel, kaside, rubai gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.

D) Beyitler arasında konu birliği olması koşulu yoktur.

E) Söyleyiş önemli olduğundan söz ve anlam sanatlarına sık sık başvurulur.

2. Aşağıdakilerden hangisi gazel türü için söylenemez?

A) Son beyitte şairin mahlası yer alır.

B) En önemli temsilcileri Fuzuli, Baki, Nedim'dir.

C) İlk beytine "matla" adı verilir.

D) Beyit sayısı 5-15 arasında değişir.

E) Toplum hayatı, ölüm, din gibi sosyal içerikli konular işlenir.

3. Türklerin Divan edebiyatına kazandırdığı bir nazım biçimidir. Lirik konularda yazılır. Konu genellikle aşk, sevgili, içki ve eğlencedir. Bestelenmeye elverişlidir.

Parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rubai B) Tuyuğ C) Şarkı

D) Murabba E) Gazel

4. Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden değildir?

A) Girizgah B) Tegazzül C) Fahriye

D) Medhiye E) Matla

5. Kanuni Sultan Süleyman'ın ölümü üzerine, geleneğe uyarak bir ağıt yazdı. Divan şiirinde bu tür ağıtlar mersiye diye anılır. Şair padişahın büyüklüğünü, ona yakışan bir üslupla başarıyla dile getirmiştir.

Yukarıda sözü edilen mersiyenin şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nefi B) Fuzuli C) Baki

D) Kadı Burhanettin E) Bağdatlı Ruhi

6. Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden biri değildir?

A) Nesib B) Fahriye C) Naat

D) Tegazzül E) Girizgâh

7. (I) Tuyuğ, Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biridir ve Türk edebiyatında ortaya çıkmıştır. (II) Bu alanda Kadı Burhaneddin çok sayıda şiir yazmıştır. (III) Tek dörtlükten oluşur. (IV) Uyak düzeni "mani"ye benzer. (V) Hece ölçüsüyle yazılır.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

8. Gazellerin bazılarında, mısraların asıl kafiyelerinden başka ortalarında da kafiyeler görülür. Bu çeşit gazellere "musammat gazel" adı verilir.

Aşağıdaki beyitlerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir örnek vardır?

A) Çokdur eğerçi derd ü belâsı mahabbetin

Amma ne çâre elde değil ihtiyarlığımız

B) Ruhsânna ayb etme nigâh etdiğimi

Gözyaşı döküp nâle vü âh etdiğimi

C) Yakmağa beni yeter hayâlin

Yokdur bana tâkat-ı visalin

D) Ağlatmayacakdın yola baktırmayacakdın

Ol vade-i tekrâr-be-tekrârı unutma

E) Fuzuli rind-i şeydadır hemişe halka rüsvâdır

Sorun kim bu ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mı

9. Divan edebiyatı denince akla şiir gelir. Ancak bu dönemde nesir (düzyazı) türünde de eserler veren sanatçılar vardır. 15. yüzyılda Sinan Paşa'nın —- adlı eseri, yine aynı yüzyılda Mercimek Ahmet'in —- adlı eseri, 16. yüzyılda Fuzuli'nin —- adlı eseri, 17. yüzyılda Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si bu alanda akla gelen ilk eserlerdir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere getirilebilecek eserler aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru olarak veril­miştir?

A) Tazarruname - Kabusname - Leyla ve Mecnun

B) Kabusname - İskendername - Şikayetname

C) Harname - Kabusname - Şikayetname

D) Tazarruname - Keşfü'z-Zünun - Zafername

E) Tazarruname - Kabusname – Şikayetname

10. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazar kendisine ait olmayan bir yapıtla birlikte verilmiştir?

A) Evliya Çelebi - Seyahatname

B) Katip Çelebi - Keşfü'z-Zünun

C) Fuzuli - Şikayetname

D) Nedim - Harname

E) Sinan Paşa – Tazarruname

11. Kabusname, Seyahatname, Tazarruname

Aşağıda verilenlerden hangisi bu üç eserin ortak özel­liğidir?

A) Düzyazı biçiminde kaleme alınmaları

B) Aynı sanatçı tarafından yazılmaları

C) Aynı yüzyıla ait eserler olmalan

D) Süslü nesir örnekleri olmalan

E) Tasavvuf düşüncesini anlatmaları

12. Aşağıdakilerin hangisinde 16. yüzyıl Divan şairlerince yazılan eserler bir arada verilmiştir?

A) Leyla ve Mecnun - Kanuni Mersiyesi - Hüsn ü Aşk

B) Divan-ı Hikmet - Hüsn ü Aşk - Şikayetname

C) Şikayetname - Kanuni Mersiyesi - Beng ü Bade

D) Siham-ı Kaza - Su Kasidesi - Hayriyye

E) Kabusname - Harname - Mantıku't-Tayr

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde Fuzuli ile ilgili bilgi yanlışı vardır?

A) 16. yüzyıl Divan şairlerindendir.

B) Arapça, Farsça ve Türkçe divanları vardır.

C) Gazel türünün birkaç önemli temsilcisinden biridir.

D) Mesnevi türü denince akla gelen "Leyla ve Mecnun"un şairidir.

E) Şiirlerinde sadece aşk konusuna yer vermiş tasavvuftan uzak durmuştur.

14. Aşağıdakilerden hangisi Allah'a yalvarıp yakarmak ve ondan af dilemek için yazılan şiirlerdir?

A) Naat B) Tevhit C) Methiye

D) Münacaat E) Sathiye

15. •   XVII. yüzyılda yaşamış bir şairdir. Kaside sahasında

büyük bir usta olduğu kadar, hiciv türü şiirlerinde de çok güçlüdür. Bayram Paşa aleyhinde yazdığı bir dörtlük sebebiyle idam edilmiştir. Siham-ı Kaza adlı eseri ünlüdür.

• XVIII. yüzyılda yaşamış, Divan şiirinin son büyük şairidir. Nedim'le İstanbul Türkçesi ve yerli yaşama yönelen Divan şiirini yeniden tasavvuf düşüncesine yaklaşmıştır, soyut yaşamdan kopuk, klasik söyleyişe dönüştür­müştür. En önemli eseri Hüsn ü Aşk adlı mesnevisidir.

• XVI. yüzyıl şairlerindendir. Genellikle dindışı konulan işlemiştir. Gazel biçimindeki şiirlerle ünlenmiş, söz sanatlarını ustaca kullanmıştır. Şiirlerinde gösterdiği kuyumcu titizliği kendisine "Sultanü'ş-Şuara" (şairler sultanı) adının verilmesini sağlamıştır.

Yukarıda özellikleri verilen sanatçılar aşağıdakilerin hangisinde doğru sıralanmıştır?

A) Baki - Fuzuli - Nabi

B) Nedim - Nef'i - Şeyh Galip

C) Nef'i - Şeyh Galip - Baki

D) Nabi - Nef'i - Bağdatlı Ruhi

E) Nedim - Fuzuli - Nef'i

CEVAPLAR:

1.b 2.e 3.c  4.e   5.c   6.c  7.e   8.e   9.e  10. d  11.a   12.c   13.e   14.d   15.c